آیین‌نامه متحد الشکل شدن ثبت ازدواج و طلاق
مصوب مردادماه 1311/5/20وزارت عدلیه
ماده 1 - در هر حوزه‌ای که از طرف وزارت عدلیه بر طبق ماده اول قانون ازدواج اعلام شده باشد کلیه ازدواج و طلاقهایی که در حوزه مزبور واقع بشود باید در یکی از دفاتر به ثبت برسد ولو اینکه طرفین ازدواج ساکن آن محل نباشند.
ماده 2 - برای تشخیص سن ورقه هویت صادره از سجل احوال مدرک بوده و دفاتر ملزم به خواستن تصدیق دیگر نخواهند بود.
ماده 3 - بر طبق دستور نظامنامه نمره 23434 برای اینکه سند ازدواج و طلاق سند رسمی محسوب شود علاوه بر سایر شرائط مقرره در نظامنامه لااقل باید شش امضاء را به طریق ذیل داشته باشد:
1-زن و شوهر در سند ازدواج،شوهر در طلاقنامه.
2-مجری یا مجریان صیغه ازدواج یا طلاق.
3-امضاء دو شاهد یا بیشتر به نحوی که سند لااقل دارای(6)امضاء باشد.اگر مجری صیغه عقد ازدواج یک نفر باشد در این صورت لااقل امضاء 3 نفر شاهد لازم است.
ماده 4 - در مواردی که اموال غیرمنقول مهر قرار داده میشود برای اینکه سند ازدواج نسبت به ملک هم رسمیت حاصل نماید اگر ملک ثبت شده باشد و صاحب‌دفتر ازدواج دارای دفتر اسناد رسمی هم باشد بایستی ورقه ازدواج را در دفتر اسناد رسمی هم مطابق مقررات ثبت نموده و خلاصه آن را مطابق مقررات قانون و نظامنامه ثبت تهیه نموده و به دفتر املاک بفرستد و اگر ملک ثبت نشده باشد بایستی سند ازدواج را در دفتر اسناد رسمی ثبت کند.
در صورتی که صاحب‌دفتر ازدواج دارای دفتر اسناد رسمی نباشد بایستی سند ازدواج را تحت مسؤولیت خود به یکی از دفاتر اسناد رسمی حوزه خود و اگر در آن حوزه دفتر اسناد رسمی نباشد به یکی از نزدیکترین دفاتر اسناد رسمی حوزه مربوطه ارسال دارد تا مطابق مقررات به ثبت برسد.
البته در همه موارد حق‌الثبت قانونی ملک برای ثبت در دفتر اسناد رسمی اخذ خواهد شد.
ماده 5 - عقد ازدواج و طلاقی که در خارج از حوزه مأموریت صاحب‌دفتر واقع شده و در محل وقوع عقد یا طلاق دفتر رسمی ازدواج و طلاق وجود نداشته و در صورتی که متناکحین به آن عقد یا طلاق رسمیت بدهند بایستی در یکی از دفاتر ازدواج و طلاق حاضر شده و بر طبق مقررات قانون و نظامنامه تشریفات ثبت را در دفتر و ورقه ازدواج یا طلاق تکمیل کنند.
ماده 6 - ملغی شده.
ماده 7 - در مورد عقد انقطاع در صورتی که زوج در حین مدت بخواهد از بقیه مدت صرف‌نظر کند بایستی در نزد صاحب‌دفتر حاضر شده و صاحب‌دفتر هم بذل بقیه مدت را در ستون ملاحظات دفتر و در ورقه عقدنامه قید و به امضاء خود و زوج رسانیده و به علاوه سوادی از ورقه عقدنامه برداشته و بذل بقیه مدت را در آن قید نموده و به امضاء خود و زوج رسانیده و آن سواد را به توسط اداره ثبت محل برای زوجه ارسال بدارد.در مورد طلاق و همچنین در مورد رجوع نیز به طریق فوق باید رفتار شود.
ماده 8 - در مواردی که هویت زوج یا زوجه نزد صاحب‌دفتر محرز نبوده و در بین شهود عقد اشخاصی باشند که معرفی آنها برای احراز هویت نزد صاحب‌دفتر کافی باشد شهود مزبور میتوانند معرف واقع شوند و خواستن معرف علی حده الزامی نیست.
ماده 9 - برای اینکه بین ورقه عقد ازدواج و یا طلاقنامه و ثبت آن در دفتر هیچ قسم اختلافی بروز نکند صاحبان دفاتر بایستی بدوا صورت عقدنامه یا طلاقنامه را در خارج تهیه و بعد در دفتر وارد و ثبت کرده سواد آن را بر طبق دستور ماده (14)نظامنامه روی اوراق چاپی در دو نسخه ؟؟؟ کنند.2(2)