از آیین‌نامه اجرائی قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث


مصوب 1347/12/28 هیأت وزیران با اصلاحات بعدی
ماده 1 - در قراردادهای بیمه‌ای که در اجراء ماده (1)قانون بیمه اجباری مسؤولیت دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی منعقد میگردد باید مسؤولیت مدنی دارنده وسیله نقلیه به ترتیب مذکور در این آیین‌نامه بیمه شود.
ماده 2 - منظور از وسیله نقلیه موتوری زمینی هر نوع وسیله‌ای است که با قدرت موتور روی زمین یا ریل حرکت نماید.
ماده 3 - منظور از جبران خسارت بدنی مذکور در ماده (1)قانون تأمین و جبران هزینه معالجه صدمات بدنی و یا جرح حاصل از حوادث رانندگی و همچنین جبران زیانهای نقص عضو،از کارافتادگی دائم(مطلق یا نسبی)یا فوت ناشی از حوادث مشمول بیمه برای اشخاص ثالث است.
ماده 4 - جبران خسارت مالی عبارت است از تأمین و جبران زیانهای مستقیمی که در اثر حوادث مشمول بیمه به اموال و اشیاء تحت مالکیت یا تصرف قانونی اشخاص ثالث وارد میشود.
ماده 5 - مؤسسات بیمه داخلی که به عملیات بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی میپردازند باید از وزارت اقتصاد پروانه اشتغال به عملیات بیمه موضوع این آیین‌نامه را که با رعایت مندرجات ماده (1)قانون در مورد احراز صلاحیت صادر خواهد شد دریافت دارند و ملزم به رعایت موارد زیر خواهند بود:
الف-25%از کلیه عملیات بیمه موضوع قانون بیمه اجباری شخص ثالث(به استثناء بیمه‌های اتکایی دریافتی)را در مقابل دریافت 5%کارمزد به صورت اتکایی اجباری به شرکت سهامی بیمه ایران واگذار نمایند.
ب‌ترازنامه جداگانه‌ای برای این رشته بیمه طبق نمونه‌ای که شرکت سهامی بیمه ایران تهیه و در اختیار آنها قرار خواهد داد تنظیم نمایند و اندوخته‌هایی به شرح زیر نگهداری کنند.
1-اندوخته حق بیمه به میزان 40%حق بیمه هر سال.
2-اندوخته خسارت معوقه به میزان حداکثر خسارتهای اعلام‌شده و تصفیه‌نشده تا پایان اسفندماه هر سال.
تبصره(اصلاحی 1350/11/16)- مؤسسات بیمه مجاز به انجام بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی میتوانند حداکثر 7/5%حق بیمه‌های وصولی خود از این رشته را به عنوان کارمزد پرداخت کنند.

ماده 6 - در صورت تصادف وسائل نقلیه موتوری زمینی اشخاص مذکور در بندهای «الف»،«ب»و«ج»ماده (2)قانون بیمه اجباری نسبت به بیمه‌گر طرف مقابل شخص ثالث محسوب میشوند.
راننده‌ای که حادثه منحصرا در نتیجه تقصیر او ایجاد شده است ثالث تلقی نمیگردد ولی در صورت تصادف دو یا چند وسیله نقلیه رانندگان آنها در برابر یکدیگر ثالث تلقی میگردند و خسارت وارده به آنها با توجه به درجه مسؤولیت و تقصیری که مرتکب شده‌اند احتساب میشود.
ماده 7 - جبران خسارتهای بدنی یا مالی که در اثر محمولات وسائل نقلیه به اشخاص ثالث وارد شود طبق این آیین‌نامه بر عهده بیمه‌گر خواهد بود.لکن در هر حال خسارتهای ناشی از عملیات حین بارگیری و باراندازی و خسارتهایی که به خود محمولات وسائل نقلیه وارد شود از تعهدات بیمه‌گر خارج است.
ماده 8 - در صورتی که راننده وسیله نقلیه مورد بیمه هنگام وقوع حادثه فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهی رانندگی او باطل شده یا مطابق مقررات راهنمایی و رانندگی متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد و موجب خسارت اشخاص ثالث گردد بیمه‌گر حق دارد پس از پرداخت خسارت وارد به اشخاص ثالث به مسؤول حادثه مراجعه و خسارتهای پرداخت‌شده را مسترد دارد.
ماده 9 - هر نوع خدعه و تبانی اشخاص ثالث یا ارائه مدارک مجعول که مؤثر در موضوع باشد در صورت اثبات موجب محرومیت از دریافت خسارت میگردد.
ماده 15 - کسانی که در اثر حوادث وسائل نقلیه موتوری به دیگران زیان بدنی وارد آورند موظفند کمکهای اولیه لازم را برای نجات مصدومین به عمل آورند و هزینه‌هایی که از این بابت متحمل میشوند تا میزان 20%کل خسارت از طرف بیمه‌گر جبران خواهد شد.
ماده 16 - سند حاکی از انعقاد قرارداد بیمه هنگام رانندگی باید همراه راننده باشد و در صورت تقاضای مأمورین راهنمایی و رانندگی و پلیس‌راه ارائه گردد در غیر این صورت از حرکت وسیله نقلیه جلوگیری خواهد شد.
ماده 17 - مأمورین و کارشناسان فنی ادارات راهنمایی و رانندگی و همچنین پلیس‌راه موظف به تهیه صورت‌مجلس و گزارش فنی در مورد حوادث وسائل نقلیه میباشند و مکلفند که گزارشهای خود را در نسخه‌های کافی تنظیم و یک نسخه از آن را به تقاضای ذینفع یا بیمه‌گر به متقاضی تسلیم نمایند.
ماده 18 - شرکت سهامی بیمه ایران موظف است از طریق الحاق به قراردادهای بین المللی یا از طریق انعقاد قراردادهای لازم با شرکتهای بیمه خارجی و اعطای نمایندگی ترتیب لازم برای بیمه اتومبیلهایی که از خارج وارد ایران میشوند بدهد.
شرکت سهامی بیمه ایران اسامی شرکتها و مؤسسات بیمه مورد قبول خود را در هر کشور تهیه و اعلام خواهد داشت.
ماده 19 - بیمه‌نامه مربوط به بیمه اجباری شخص ثالث که بر اساس قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب 1347/10/29 و قانون بیمه مصوب اردیبهشت 1316 و مقررات این آیین‌نامه از طرف شرکت سهامی بیمه ایران تنظیم میشود و کلیه شرکتهای بیمه مجاز مکلفند منحصرا طبق نمونه بیمه‌نامه تنظیم‌شده از طرف شرکت سهامی بیمه ایران قراردادهای بیمه شخص ثالث را صادر نمایند.2(3)