آیین‌نامه اجرائی قانون حمایت قضائی از بسیج
مصوب 1372/3/30 فرماندهی کل قوا
ماده 1 - افرادی که دارای مجوز از نیروی مقاومت بسیج هستند در صورت برخورد با جرائم مشهود و عدم حضور ضابطین دیگر و یا عدم اقدام به موقع آنها و یا اعلام نیاز آنان به منظور جلوگیری از امحاء آثار جرم و فرار متهم و تهیه و ارسال گزارش به مراجع قضائی اقدامات قانونی لازم را به عمل میآورند.
تبصره 1- اعضاء بسیج و سپاه شرکتکننده در این مأموریت بایستی دارای شرایط ذیل باشند:
الف‌گذراندن دوره آموزشی لازم به تشخیص رده ذی ربط بسیج.
ب‌دارا بودن سلامت جسمی در حد اجرای مأموریت محوله و دارا بودن سلامت روانی.
ج‌مجوز مخصوص.
تبصره 2- کلیه ضابطین دادگستری و مراجع نیروی انتظامی مکلفند در صورت ارجاع گزارش و یا تحویل متهم از سوی مسؤولین مجاز رده‌های مقاومت بسیج،متهم را تحویل گرفته و گزارش بسیج را ضمیمه مدارک ارسالی به مراجع قضائی نمایند.
ماده 2 - منظور از جرائم مشهود موارد موضوع مادتین 23 و 23 مکرر قانون آیین دادرسی کیفری و سایر قوانین موضوعه میباشد.
ماده 3 - عدم اقدام به موقع ضابطین در شرایطی محرز است که ضابطین ذی ربط دیرتر به صحنه برسند و یا در صورت حضور با جرم مورد نظر برخورد ننمایند.
ماده 4 - نیاز ضابطین ذی ربط قضائی در خصوص برخورد با جرائم مشهود به رده‌های مقاومت بسیج که توسط فرماندهی این نیرو تعیین خواهد شد منعکس میگردد و رده‌های مزبور موظفند حتی المقدور در حدی که به مأموریتهای نظامی لطمه وارد نشود و به صورت سازمانیافته همکاری نمایند.
ماده 5 - هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری موظف هستند گزارشات ارسالی از سوی مسؤولین رده‌های ذی ربط نیروی مقاومت بسیج را تحویل گرفته و مورد رسیدگی قرار دهند.
ماده 6 - محدوده جغرافیایی و رده‌های نیروی مقاومت بسیج که اجازه اجرای ماده 24 قانون آیین دادرسی کیفری(بازداشت به مدت حداکثر 24 ساعت)را دارند توسط فرماندهی این نیرو تعیین شده و به مراجع مربوطه اعلام میگردد.
ماده 7 - افرادی که مجوز دریافت میکنند باید به هنگام برخورد با متهمین در صورت مطالبه و یا احساس ضرورت مجوز خود را ارائه دهند.
ماده 8 - نیروی مقاومت بسیج موظف است پس از دستگیری و یا ضبط آلات جرم در اسرع وقت آنها را همراه با گزارش و مطابق صورت‌مجلس تنظیمی به مراجع قضائی یا انتظامی تحویل نماید.
ماده 9 - نیروی مقاومت بسیج موظف است هنگام عملیات تیمی مراتب را به اطلاع رده نیروی انتظامی ذی ربط برساند.
ماده 10 - برای رفع اختلافات و مشکلات احتمالی در اجرای این قانون و به منظور ایجاد هماهنگیهای لازم،کمیسیونی متشکل از نماینده‌های نیروی انتظامی و نیروی مقاومت بسیج به ریاست نماینده قوه قضائیه تشکیل میگردد.
ماده 11 - آموزشهای عقیدتی و احکام امر به معروف و نهی از منکر و همچنین آموزشهای قضائی راجع به تشخیص جرائم و قوانین مربوطه و توجیهات اجرائی توسط معاونت آموزشی نیروی مقاومت بسیج و معاونت عقیدتی سیاسی حوزه نمایندگی ولی فقیه در این نیرو،انجام و پس از قبولی در امتحانات مجوز مربوطه صادر میشود.
ماده 12 - در صورتی که متهمین به دستور و تذکر دارندگان مجوز در حین انجام وظیفه توجه نکرده و یا با توهین و ایراد ضرب‌وشتم و جرح علیه آنها برخورد کنند عمل آنها در حکم توهین و مقابله با ضابطین دادگستری و مأمورین دولتی و انتظامی میباشد.
ماده 13 - در صورت برخورد و درگیری متهمین با پرسنل و افراد نیروی مقاومت بسیج مشمول این قانون،نیروی انتظامی موظف به حمایت و همکاری با نیروی مقاومت بسیج میباشد.
ماده 14 - رده‌های نیروی مقاومت بسیج و افراد دارنده مجوز در صورت اطلاع و برخورد با جرائم و تخلفات،چنانچه قادر به انجام اقدامات قانونی لازم نباشند مراتب را به رده بالاتر در نیروی مقاومت بسیج و نیروی انتظامی محل اطلاع میدهند.
ماده 15 - رسیدگی به تخلفات و جرائم افراد و رده‌های نیروی مقاومت بسیج در حین انجام مأموریت حسب مورد برابر قوانین جاری در مراجع صالحه انجام میگیرد.
ماده 16 - ارائه خدمات مذکور در ماده 3 این قانون منوط به تأیید مراتب از سوی فرماندهی نواحی کشوری نیروی مقاومت بسیج است.
ماده 17 - به منظور اجرای ماده 4 این قانون مراجع قضائی مکلفند حتی المقدور همکاری و مساعدتهای لازم را به عمل آورند.
تبصره 1- دفاتر مذکور موظفند در صورت مراجعه افراد یا اعلام مشکل حقوقی و قضائی از سوی آنان خدمات مشاوره‌ای و راهنمایی و ایجاد صلح و سازش میان طرفین دعوا و سایر اقدامات لازم را جهت استیفاء حقوق قانونی آنها به عمل آورند.
تبصره 2- کارشناسان حقوقی دفاتر فوق ملزم به رعایت کلیه مقررات راجع به تکالیف و وظائف وکلای دادگستری میباشند.
ماده 18 - مسؤولین مراجع ذی ربط ادارات،نهادها،کارخانجات،مساجد و مراکز آموزش کشور موظف به فراهم نمودن تسهیلات و امکانات لازم رده‌های مقاومت بسیج مربوط به خود میباشند.
ماده 19 - کلیه مزایای قانونی که به ضابطین و رده‌های مربوطه آنها تعلق میگیرد شامل مأمورین و رده‌های نیروی مقاومت بسیج موضوع این قانون نیز میشود.
ماده 20 - اجرای مقررات این قانون و آیین‌نامه موجب سلب وظائف و مسؤولیتهای قانونی نیروی انتظامی و سایر مراجع ذی ربط نخواهد بود.
ماده 21 - این آیین‌نامه با 21 ماده و 4 تبصره در تاریخ 1372/3/30 به تصویب فرماندهی معظم کل قوا رسیده و برای کلیه مراجع مذکور در ماده 5 قانون لازم‌الاجراء میباشد.
2(3)