آیین‌نامه اجرائی قانون پیوند اعضاء بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است
مصوب 1381/2/25 هیأت وزیران با اصلاحات بعدی
ماده 1 - مرگ مغزی عبارت است از قطع غیر قابل برگشت کلیه فعالیتهای مغزی کورتیکال (قشر مغز)،ساب کورتیکال(لایه زیر قشر مغز)و ساقه مغزی به‌طور کامل.
تبصره- شرایط احراز مرگ مغزی و ضوابط و معیارهای آن توسط وزیر بهداشت،درمان و آموزش پزشکی طی دستورالعملی در چارچوب این آیین‌نامه تعیین و ابلاغ خواهد شد.
ماده 2 - تشخیص و تأیید مرگ مغزی بر اساس ضوابط این آیین‌نامه توسط چهار پزشک متشکل از یک متخصص نورولوژی،یک متخصص جراحی مغز و اعصاب،یک متخصص داخلی و یک متخصص بیهوشی صورت میگیرد.
تبصره 1- متخصصان فوق الذکر در هریک از دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استانها که دارای بیمارستانهای مجهز باشند،توسط وزیر بهداشت،درمان و آموزش پزشکی انتخاب و احکام آنان برای مدت چهار سال صادرخواهد شد.
تبصره 2- هرکدام از پزشکان صدر الذکر این ماده جداگانه بیمار را معاینه نموده،برگه مخصوص این امر را تکمیل،امضاء و مهر مینمایند و در صورت اتفاق آراء مرگ مغزی بیمار مسلم خواهد بود.
تبصره 3- تأیید پزشک قانونی در حیطه وظائف و مسؤولیتهای مربوط،در زیر برگه مخصوصیادشده در تبصره(2)فوق‌ضروری است.
تبصره 4- برگه تعیین و تأیید مرگ مغزی توسط وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی تهیه و در اختیار مراکز تشخیص‌دهنده مرگ مغزی قرار خواهد گرفت.
تبصره 5(اصلاحی 1381/7/10)- تشخیص قطعی مرگ مغزی باید در بیمارستانهای مجهز دانشگاهی دولتی انجام شود.
ماده 3 - اعضاء تیمهای تشخیص و تأیید مرگ مغزی نباید عضو تیمهای پیوندکننده باشند.
ماده 4 - کلیه بیمارستانهای کشور موظفند موارد وقوع مرگ مغزی را به مرکز مدیریت پیوند و بیماریهای خاص وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی گزارش دهند تا مراتب توسط تیم تشخیص‌دهنده مرگ مغزی تأیید گردد.
ماده 5 - پس از مشخص شدن مرگ مغزی،مراحل بعدی در صورت وصیت بیمار یا موافقت ولی میت انجام خواهد شد.
ماده 6 - وصیت بیمار در چارچوب قوانین مربوط میتواند به دو صورت کتبی یا شفاهی باشد و با اعلام کتبی یک نفر از وراث قانونی قابل احراز است.در حالتی که اصل وصیتنامه در دسترس نباشد،از وراث قانونی که وصیت نامبرده را مبنی بر اعطاء عضو محرز بدانند،طبق برگه تهیه شده از سوی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی،باید صورتجلسه تنظیم و توسط افراد مطلع امضاء شود.
ماده 7 - ولی میت همان وراث کبیر قانونی میباشند که میتوانند رضایت خود را مبنی بر پیوند اعضاء اعلام نمایند.رضایت کلیه وراث یادشده لازم است.
تبصره 1- موافقت ولی میت باید کتبی صورت گیرد و در پرونده ضبط شود.
تبصره 2- احراز ولی میت باید بر اساس مدارک مثبته باشد.
ماده 8 - ایجاد هماهنگیهای لازم در اجرای این آیین‌نامه،به عهده مرکز مدیریت پیوند و بیماریهای خاص وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی میباشد.
تبصره- انتخاب گیرندگان و اولویت‌بندی آنان جهت انجام پیوند،طبق برنامه تنظیمی و توسط مرکز فوق الذکر انجام خواهد شد.
ماده 9 - وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی برای تأمین هزینه‌های مترتب بر امر پیوند اعضاء،(هزینه‌های ICU ،انتقال متوفی،تهیه و انتقال عضو و انجام عمل پیوند)و همچنین انجام امور فرهنگی،پیشنهادات لازم را به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعلام و سازمان مذکور نیز اعتبارات لازم را در هر سال تحت عنوان ردیفی خاص در قانون بودجه کل کشور پیش‌بینی مینماید.
ماده 10 - وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی در چارچوب قانون مربوط و این آیین‌نامه،سایر دستورالعمل‌های لازم را صادر و به مبادی ذی ربط ابلاغ خواهد نمود.
2(3)