از قرارداد بین المللی رفع هر نوع تبعیض نژادی

ماده 1 - 1-در قرارداد حاضر اصطلاح«تبعیض نژادی»اطلاق میشود به هر نوع تمایز و ممنوعیت یا محدودیت و یا رجحانی،که بر اساس نژاد و رنگ یا نسب و یا منشاء ملی و یا قومی مبتنی بوده و هدف یا اثر آن از بین بردن و یا در معرض تهدید و مخاطره قرار دادن شناسایی یا تمتع و یا استیفاء در شرایط متساوی از حقوق بشر و آزادیهای اساسی در زمینه سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و یا در هر زمینه دیگری از حیات عمومی باشد.
2-قرارداد حاضر ناظر به تمایزات و ممنوعیتها و محدودیتها و یا رجحاناتی که هریک از دول عاقد قرارداد بین اتباع خود و اتباع سایر دول قائل میشوند نخواهد بود.
3-مقررات قرارداد حاضر را نباید طوری تفسیر نمود که در مقررات قانونی دول عاقد راجع به تابعیت و ملیت و قبول تابعیت به نحوی از انحاء مؤثر واقع شود.مشروط بر اینکه مقررات مزبور علیه ملیت خاصی قائل به تبعیض نباشد.
4-تدابیر خاصی که صرفا به منظور تأمین ترقی شایسته برخی از گروههای نژادی یا قومی یا افرادی که برای تمتع و استیفاء از حقوق بشر و آزادیهای اساسی در شرایط متساوی محتاج حمایتند اتخاذ شده باشد،به منزله تدابیری که جنبه تبعیض نژادی دارند تلقی نخواهد گردید، مشروط بر اینکه این اقدامات منجر به برقراری حقوق متمایز برای گروههای نژادی مختلف نشود و پس از حصول هدفهایی که موجب اتخاذ تدابیر مذکور گردیده بود،ادامه نیابد.
ماده 2 - 1-دول عاقد تبعیض نژادی را محکوم مینمایند و متعهد میشوند که با توسل به کلیه وسائل مقتضی و بدون درنگ،سیاستی را دنبال کنند که هدف آن از بین بردن هر نوع تبعیض نژادی و تسهیل توافق و تفاهم در بین کلیه نژادها باشد،و برای نیل به این مقصود:
...
دهریک از دول عاقد مکلف است به کلیه وسائل مقتضی و من جمله در صورت اقتضاء از طریق تدابیر تقنینیه اعمال هر نوع تبعیض نژادی را از ناحیه افراد یا دسته‌ها یا سازمانها ممنوع سازد و بدان پایان دهد.
...
ماده 3 - دول عاقد به خصوص تفکیک نژادی و اعمال روشهای آپارتاید را تقبیح و محکوم میکنند و متعهد میشوند که در کلیه اراضی که در قلمرو صلاحیت قضائی آنها است انجام این قبیل اعمال و روشها را قدغن و ممنوع ساخته و آن را ریشهکن سازند.
ماده 4 - دول عاقد هر نوع تبلیغات و تشکیلاتی را که از افکار و نظریه‌های مبتنی بر تفوق یک نژاد و یا گروهی از اشخاصی که رنگ و یا منشاء قومی معین دارند الهام بگیرد و یا هر نوع تنفر و تبعیض نژادی را توصیه یا تشویق کند،تقبیح مینمایند و متعهد میشوند که به منظور ریشهکن ساختن این چنین تحریکات یا تبعیضات و به طور کلی برای محو هر قسم تبعیض نژادی سریعا تدابیر لازم را اتخاذ نمایند،و در این راه اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر و نیز حقوقی را که در ماده پنجم این قرارداد تصریح گردیده است مورد توجه قرار دهند.
دول عاقد مخصوصا متعهد میشوند که:
الف‌نشر هر نوع افکار مبتنی بر تفوق یا نفرت نژادی و تحریک به تبعیض نژادی و همچنین اعمال زور یا تحریک به زور علیه هر نژاد و یا هر گروه که از حیث رنگ و قومیت متفاوت باشند و نیز بذل هر نوع مساعدت من جمله کمک مالی به فعالیتهای تبعیض نژادی را قانونا از جرائم قابل مجازات اعلام نماید.
ب‌سازمانها و فعالیتهای تبلیغاتی متشکل و هر قسم فعالیت تبلیغاتی دیگر را که محرک تبلیغات نژادی بوده و یا آن را تشویق نماید و عضویت در این چنین سازمانها را قانونا از جرائم قابل مجازات اعلام نماید.
ج‌به مقامات مسؤول یا مؤسسات عمومی اعم از مملکتی و یا محلی اجازه ندهند تبعیضات نژادی را ترغیب یا تشویق نمایند.
ماده 5 - دول عضو طبق تعهدات اساسی مندرج در ماده 2 متعهد میشوند که تبعیضات نژادی را به هر شکل و صورتی که باشد ممنوع و ریشهکن سازند و حق هر فرد را به مساوات در برابر قانون و به ویژه در تمتع از حقوق زیر بدون تمایز از لحاظ نژاد یا رنگ یا ملیت یا قومیت تضمین نمایند:
الف‌حق برخورداری از رفتار مساوی در برابر محاکم و سایر مراجعی که اجرای عدالت را به عهده دارند.
ب‌حق برخورداری از امنیت شخصی و حمایت دولت در برابر تجاوز و صدمه جسمی از ناحیه مأمورین دولت و یا هر فرد یا دسته یا تشکیلات.
ج‌حقوق سیاسی و به خصوص حق شرکت در انتخابات و رأی دادن و نامزد شدن بر اساس سیستم اخذ رأی همگانی و یکسان و حق مشارکت در حکومت و اداره امور عمومی و حق نیل به مشاغل عمومی دولتی به هر رتبه و مقام در شرایط مساوی.
دسایر حقوق مدنی،خصوصا:
1-حق رفت‌وآمد آزاد و انتخاب اقامتگاه در داخله یک کشور.
2-حق ترک هر کشور و من جمله ترک میهن خود و بازگشت به آن.
3-حق داشتن یک تابعیت.
4-حق ازدواج و انتخاب همسر خود.
5-حق تملک چه به صورت فردی و چه به شکل مشارکت.
6-حق توارث.
7-حق آزادی فکر و وجدان و مذهب.
8-آزادی عقیده و بیان.
9-حق آزادی اجتماع و تشکیل جمعیتهای مسالمت‌آمیز.
هحقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خصوصا:
1-حق کار کردن و انتخاب آزاد شغل و استفاده از شرایط عادلانه و رضایتبخش کار و برخورداری از حمایت در برابر بیکاری و دریافت دستمزد مساوی برای کار مساوی و دریافت پاداش منصفانه و رضایتبخش.
2-حق تشکیل اتحادیه‌های صنفی و عضویت در آنها.
3-حق مسکن.
4-حق استفاده از بهداشت عمومی و مراقبتهای پزشکی و بیمه‌های اجتماعی و خدمات اجتماعی.
5-حق تحصیل و کارآموزی حرفه‌ای.
6-حق مشارکت در فعالیتهای فرهنگی با شرایط یکسان.
وحق دسترسی به کلیه امکنه خدماتی که به عموم عرضه میشود از قبیل وسائط نقلیه و هتلها و رستورانها و کافه‌ها و تماشاخانه‌ها و پارکها.
ماده 6 - دول عاقد برای کلیه افراد مشمول صلاحیت قضائی خود در برابر هر نوع تبعیض نژادی که حقوق بشر و آزادیهای اساسی افراد را بر خلاف مقررات این قرارداد مورد تجاوز قرار دهد حمایت و یک طریقه دادرسی مؤثر در برابر محاکم ذیصلاحیت ملی و سایر مراجع صلاحیتدار مملکتی تأمین خواهند کرد و همچنین حق افراد را در مطالبه غرامت و جبران عادلانه و متناسب خساراتی که بر اثر اعمال تبعیضات نژادی وارد میگردد تضمین خواهند نمود.
ماده 22 - اختلافات بین دو یا چند دولت عاقد راجع به تفسیر و یا اجرای قرارداد حاضر که از طریق مذاکره یا از طریق دیگر مصرح در این قرارداد حل و فصل نشود بنا به درخواست هر یک از طرفین اختلاف به دادگاه بین المللی دادگستری ارجاع خواهد شد تا راجع به آن رأی دهد مشروط بر اینکه طرفین اختلاف در مورد راه حل دیگری توافق نکرده باشند.
2(4)