از قانون حفاظت دریا و رودخانه‌های مرزی از آلودگی با مواد نفتی
مصوب 1354/11/14
تبصره- تا هنگامی که نحوه جلوگیری از آلودگی خلیج‌فارس و بحر عمان از طریق معاهدات چند جانبه بین‌المللی یا توافق‌های دوجانبه بین دولت ایران و سایر دول ساحلی مناطق مذکور فوق تعیین نشده باشد مقررات این قانون در خلیج‌فارس تا حد نهایی آبهای روی فلات قاره و در بحر عمان تا فاصله پنجاه میل از خط مبداء دریای سرزمینی لازم‌الاجراء خواهد بود.
در مناطقی که فلات قاره ایران در خلیج‌فارس به موجب موافقتنامه‌هایی با دول دیگر تعیین و تحدید نگردیده است تا زمانی که به ترتیب دیگری بین طرفین توافق نشده باشد اجرای مقررات این قانون محدود به خط منصفی است که کلیه نقاط آن از نزدیکترین نقاط خطوط مبداء دریای سرزمینی ایران و کشور مقابل آن به یک فاصله باشد.
الف‌موارد استثنائی آلودگی که به خاطر رفع خطر از کشتی و یا نجات جان اشخاص ضروری و غیر قابل اجتناب تشخیص داده شود مشروط بر آنکه اولا میزان آلودگی با خطری که کشتی و یا سرنشینان را تهدید میکرده است متناسب باشد و ثانیا پس از وقوع،اقدامات فوری به منظور جلوگیری و رفع آثار آن صورت گرفته باشد.
ب‌آلودگی غیر عمدی که در نتیجه نشتی پیش‌بینی نشده و یا معلول خرابی و خلل اتفاقی کشتی و یا خطوط لوله و یا تأسیسات باشد مشروط بر آنکه پس از وقوع اقدامات فوری به منظور جلوگیری و رفع آثار آن صورت گرفته باشد.
تبصره- در کلیه موارد مذکور در بالا مسؤولین مکلف خواهند بود که جریان امر را فورا به مقامات صلاحیتدار نزدیکترین بندر ایران اطلاع دهند.در غیر این صورت متخلفین به حداقل مجازات مذکور در ماده دو محکوم خواهند شد.
ج‌در مورد تخلیه یا نشت از کشتیهای غیر نفتکش در حال حرکت در صورت احراز کلیه شرایط زیر:
1-شدت تخلیه یا نشست محتوی نفتی از شصت لیتر نفت در هر میل دریایی تجاوز نکند.
2-نسبت نفت موجود در مخلوط نفتی از یک در ده هزار تجاوز نکند.
3-تخلیه یا نشت در فاصله حداقل 12 میلی از نزدیکترین نقطه دریای ساحلی ایران صورت گیرد.
ددر مورد تخلیه یا نشت از نفتکشهای در حال حرکت در صورت احراز کلیه شرایط زیر:
1-شدت تخلیه یا نشت محتوی نفتی از شصت لیتر نفت در هر میل دریایی تجاوز نکند.
2-مقدار کل نفت مخلوط با آب توازن تخلیه‌شده از نفتکش از یک سی هزارم ظرفیت بارگیری آن تجاوز نکند.
3-فاصله نفتکش از نزدیکترین نقطه ساحل ایران بیش از پنجاه میل باشد.
تبصره- تخلیه یا نشت از قسمت تحتانی موتورخانه،تلمبه‌خانه نفتکش تابع حکم مقرر در بند ج این ماده خواهد بود.
هدر مورد تخلیه آب توازن از مخزن نفتکش در صورتی که پس از حمل آخرین محموله به طوری پاک شده باشد که مواد تخلیه شده از آن به فرض متوقف بودن نفتکش در آب تمیز و آرام در روزی که هوا صاف باشد اثر مشهودی از نفت و فضولات آن بر سطح یا زیر آب یا سواحل مجاور باقی نگذارد.در صورتی که کشتی مجهز به دستگاه وارسی باشد یا آب توازن در بندر تخلیه شود باید قبلا با اندازه‌گیری یا آزمایش آب توازن معلوم شود که نسبت نفت موجود در آن از 15 قسمت در میلیون تجاوز نکند.
ودر مورد تخلیه یا نشت از لوله‌ها،سکوهای حفاری،جزایر مصنوعی،مخازن یا سایر تأسیسات در نتیجه قوه قهریه(فرس ماژور)مشروط بر آنکه قبلا کلیه اقدامات احتیاطی انجام شده و پس از وقوع هم اقدامات فوری به منظور جلوگیری و رفع آثار آن صورت گرفته باشد.
مسؤولینی که از اجرای دستورات کتبی مقامات مزبور خودداری ورزند و نیز مسؤولین کشتی که تکلیف راجع به نگهداری دفتر ثبت مقرر در ماده 3 این قانون را انجام ندهند و یا مطالب نادرست و خلاف واقع در آن ثبت کنند به حداقل مجازات مقرر در ماده دو این قانون محکوم خواهند شد.
تبصره- در نقاطی که تأسیسات و تسهیلات مذکور در این ماده و ماده قبل ایجاد گردیده یا خواهد گردید کشتیهایی که قصد تخلیه آب توازن آلوده به نفت و فضولات نفتی خود را داشته باشند ملزم به استفاده از این تأسیسات خواهند بود و شرکت ملی نفت ایران مکلف است ترتیب اداره تأسیسات و تسهیلات مذکور را در بنادر صادراتی نفت ایران فراهم آورد.
کشتیهایی که بیمه نشده باشند باید حامل تعهدنامه مالی جهت جبران خسارات باشند شرایط بیمه‌نامه یا تعهدنامه مالی و تعیین حداقل و اکثر مبلغ هریک به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب هیأت وزیران میرسد.
آیین‌نامه‌های مربوط به این قانون را سازمان بنادر و کشتیرانی با مشارکت سازمان حفاظت محیط زیست و شرکت ملی نفت ایران تهیه خواهد کرد.
آیین‌نامه‌های مزبور پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
2(1)