موافقتنامه سرویسهای پرداخت پستی


امضاءکنندگان زیر،نمایندگان تام الاختیار دولت‌های کشورهای عضو اتحادیه،با توجه به ماده (22)بند(4)اساسنامه اتحادیه جهانی پست که در تاریخ دهم جولای 1964 میلادی در شهر وین به تصویب رسیده،با توافقی مشترک و با توجه به ماده (25)بند(4)اساسنامه مذکور، موافقتنامه حاضر را مورد تصویب قرار دادند.

فصل اول‌مقررات اولیه

ماده 1 - -هدف موافقتنامه و محصولات مربوط
1-موافقتنامه حاضر کلیه سرویسهای پستی جهت نقل و انتقال وجوه را دربر خواهد گرفت. کشورهای متعهد با توافق مشترک در مورد محصولات مربوط به موافقتنامه حاضر،با هدف ارائه آنها در روابط متقابل خود موافقت مینمایند.
2-سازمانهای غیر پستی میتوانند توسط یک اداره پست،در سرویس جاری پستی (جایرو)یا توسط سازمان و تشکیلاتی که یک شبکه انتقال وجوه پستی را اداره میکند،مطابق مقررات موافقتنامه حاضر در مبادلات شرکت نمایند.این سازمانها باید با اداره پست کشورشان، جهت تضمین اجرای کامل کلیه مفاد موافقتنامه به توافق رسیده و در چارچوب این توافق از کلیه حقوق مربوطه برخوردار شده و وظائف خود را مانند ادارات پست و مطابق با موافقتنامه حاضر انجام دهند.اداره پست مذکور به عنوان واسطه در روابط این سازمانها با ادارات پست سایر کشورهای طرف قرارداد و نیز با دفتر بین‌الملل عمل خواهد نمود.چنانچه اداره پستی، سرویسهای مالی را ارائه نکند،همان‌گونه که در موافقتنامه حاضر توضیح داده شده،یا کیفیت سرویس،آن نیازها و انتظارات مشتریان را تأمین نکند،ادارات پست میتوانند با سازمانهای غیر پستی در آن کشور خاص همکاری کنند.
3-کشورهای عضو موظفند حداکثر طی مدت شش ماه پس از پایان کنگره،اسامی و سازمانهای مسؤول نظارت بر امور سرویس‌های مالی پستی و مسؤول مستقیم اجرای احکام را به دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU( معرفی نمایند.
1-3-کشورهای عضو موظفند حداکثر طی مدت شش ماه پس از پایان کنگره اسامی افراد مسؤول اجراء و پیگیری سرویسهای مالی پستی در کشور خود را به دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU( اطلاع دهند.
2-3-در صورت تغییر سازمانهای دولتی و مسؤولین اجراء و پیگیری سرویس‌های مالی پستی در کشورهای عضو،در فاصله بین دو کنگره،دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU(باید از این تغییرات مطلع شود.
4-موافقتنامه حاضر شامل ارائه محصولات پرداخت پستی زیر میشود:
1-4-حوالجات مالی پستی شامل حوالجات تحویل در مقابل پرداخت بها )COD( ؛
2-4-انتقال وجه بین حسابها.
5-سرویس‌های دیگری را نیز میتوان به طور دو جانبه یا چند جانبه و با توافق مشترک بین ادارات پست برقرار نمود.

فصل دوم‌حوالجات پولی پستی

ماده 2 - -تعریف محصول
1-حواله پولی عادی.
1-1-مشتری سفارش‌دهنده،وجوه نقد را به باجه یک دفتر پستی تحویل یا دستور میدهد از حسابش کسر شود و پرداخت کل مبلغ،به صورت نقد و بدون کسر از مبلغ،به گیرنده(ذی نفع) را درخواست میکند.
2-حواله پولی واریزی.
1-2-مشتری وجوه نقد را به باجه یک دفتر پستی تحویل میدهد و واریز بدون کسر از مبلغ به حساب ذی نفع در اداره پست یا در سازمانهای مالی دیگر را درخواست میکند.
3-حواله پولی تحویل در مقابل پرداخت بها )COD( .
1-3-دریافتکننده«مرسوله تحویل در مقابل پرداخت بها )COD( »وجه را تحویل یا دستور میدهد از حسابش کسر یا کل مبلغ بدون کسر به فرستنده«مرسوله تحویل در مقابل پرداخت بها )COD( »پرداخت شود.
ماده 3 - -تحویل حوالجات
1-در صورت عدم توافق ویژه،مبلغ حواله پولی پستی به پول رایج کشور مقصد،قید میگردد.
2-اداره پست صادرکننده،نرخ تسعیر پول خود به پول کشور مقصد را تعیین میکند.
3-حداکثر مبلغ حواله پولی پستی به صورت دو جانبه تعیین خواهد شد.
4-اداره پست صادرکننده مختار است که مدارک و روشهای تحویل اسناد و حواله پولی پستی را تعیین کند.در صورت انتقال حواله پولی از طریق پست،فقط از فرمهای تعیین‌شده در آیین‌نامه استفاده میشود.
ماده 4 - -هزینه‌ها(نرخها،حقوق و عوارض)
1-اداره پست صادرکننده،هنگام صدور حواله،آزادانه هزینه‌های دریافتی را تعیین میکند.
2-چنانچه مبادله حوالجات پولی پستی بین یک کشور طرف قرارداد با یک کشور غیر طرف قرارداد،توسط کشور ملحق شده به موافقتنامه حاضر،صورت گیرد،توسط اداره واسطه،مشمول تعیین یک نرخ اضافی ناشی از هزینه‌های عملیاتی میگردد.مبلغ این نرخ بین ادارات ذی ربط تعیین و از مبلغ حواله برداشت میشود.با این حال،میتوان این مبلغ را از فرستنده دریافت نمود و در صورت توافق ادارات ذی ربط در این مورد آن را در اختیار اداره کشور واسطه قرار داد.
3-مدارک،اسناد و حواله‌های پرداختی مربوط به انتقال وجوه پستی مبادله‌شده بین ادارات پست در شرایط تعیین‌شده در مواد(110 و 111)آیین‌نامه پست‌نامه‌ها )RL( از کلیه هزینه‌ها معاف خواهد بود.
ماده 5 - -وظائف اداره پست صادرکننده
اداره پست صادرکننده،به منظور ارائه خدمات رضایت‌بخش به مشتریان،استانداردهای سرویس تصریح‌شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد.
ماده 6 - -انتقال حواله‌ها
1-مبادلات حوالجات پولی از طریق شبکه‌های الکترونیکی دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU( یا سایر سازمانها صورت خواهد گرفت.
2-مبادلات الکترونیکی،با ارسال مستقیم به دفتر پرداختکننده یا به یک دفتر مبادله صورت میپذیرد.امنیت و کیفیت مبادلات باید توسط مشخصات فنی مربوط به شبکه مورد استفاده یا از طریق موافقتنامه دو جانبه بین ادارات پستی تضمین گردد.
3-ادارات پست میتوانند در زمینه مبادله حوالجات پولی،از طریق فرمهای کاغذی)Paper-based( مندرج در آیین‌نامه توافق و فرمها را با پست با اولویت ارسال نمایند.
4-ادارات پست،جهت استفاده از سایر وسائل مبادله نیز توافق میکنند.
ماده 7 - -رفتار در کشور مقصد
1-حوالجات پولی پستی طبق مقررات و قوانین کشور مقصد،پرداخت خواهد شد.
2-به عنوان یک قاعده کلی،کل مبلغ حواله پولی پستی به گیرنده(ذی نفع)پرداخت خواهد شد.در صورتی که وی درخواست خدمات ویژه تکمیلی نماید،هزینه‌های اختیاری از او قابل دریافت است.
3-اعتبار حوالجات پولی الکترونیکی طبق توافق دو جانبه تعیین خواهد شد.
4-اعتبار حوالجات پولی پستی کاغذی،طبق یک قاعده کلی،حداکثر تا پایان اولین ماه بعد از تاریخ صدور،تمدید خواهد شد.
5-پس از مدتهای تعیین‌شده در بالا،حواله پولی پرداخت نشده بلافاصله به اداره پست صادرکننده برگشت داده خواهد شد.
ماده 8 - -کارمزد اداره پست پرداختکننده
1-برای هر حواله پولی پرداخت نشده،اداره پست صادرکننده حق الزحمه‌ای که نرخ آن در آیین‌نامه تعیین میشود را به اداره پست پرداختکننده اختصاص خواهد داد.
2-به جای نرخ یکسان تعیین‌شده در آیین‌نامه،ادارات پستی میتوانند،در مورد نرخ‌های مختلف حق الزحمه توافق کنند.
3-به نقل و انتقال وجوهی که به صورت رایگان انجام شده هیچ‌گونه حق الزحمه‌ای تعلق نمیگیرد.
4-با توافق ادارات پست ذی ربط،نقل و انتقال وجوه کمکی(کمکهای اهدایی و کمکرسانی)معاف از حقوق و عوارض،توسط اداره پست صادرکننده،از حق الزحمه معاف میشود.
ماده 9 - -وظائف اداره پست پرداختکننده
اداره پست پرداختکننده،به منظور ارائه خدمات رضایت‌بخش به مشتریان استانداردهای سرویس تصریح‌شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد.

فصل سوم‌نقل و انتقالات پستی

ماده 10 - -تعریف محصول
دارنده حساب پستی درخواست میکند مبلغی از حسابش کسر و به حساب گیرنده،از طریق اداره پست یا به حساب دیگری از طریق اداره پست مقصد واریز شود.
ماده 11 - -تحویل وجوه حواله‌ها
1-مبلغ نقل و انتقال به پول رایج کشور مقصد،یا هر پول رایج دیگر،طبق توافق بین ادارات پستی صادرکننده و دریافتکننده،اظهار خواهد شد.
2-اداره پست صادرکننده،نرخ تبدیل پول رایج خود را به یکی از پولهای اعلام‌شده در نقل و انتقال،تعیین میکند.
3-مبلغ نقل و انتقالات نامحدود خواهد بود،مگر اینکه ادارات پستی ذی ربط به نحو دیگری تصمیم‌گیری کنند.
4-اداره پست صادرکننده مختار است اسناد و روش‌های صدور نقل و انتقالات را مشخص کند.
ماده 12 - -هزینه‌ها(نرخ‌ها،حقوق و عوارض)
1-اداره پست صادرکننده به هنگام صدور نرخ‌ها،حقوق و عوارض دریافتی را آزادانه تعیین مینماید.به نرخ اصلی،احتمالا نرخ‌ها،حقوق و عوارض مربوط به خدمات ویژه ارائه شده به فرستنده افزوده میشود.
2-چنانچه انتقال وجوه بین کشور طرف قرارداد با کشور غیر طرف قرارداد،توسط کشور ملحق‌شده به موافقتنامه حاضر صورت گیرد،توسط اداره واسطه مشمول تعیین یک نرخ اضافی میگردد.مبلغ این نرخ بین ادارات ذی ربط توافق و از مبلغ نقل و انتقال کسر میگردد.
با این حال میتوان این نرخ را از فرستنده دریافت نمود و در صورت توافق ادارات ذی ربط در این مورد آن را در اختیار اداره کشور واسطه میتوان قرار داد.
3-مدارک،اسناد و حواله‌های پرداختی مربوط به انتقال وجوه پستی مبادله‌شده بین ادارات پست،در شرایط پیش‌بینیشده در مواد(110 و 111)آیین‌نامه پست‌نامه‌ها )RL( از تمام نرخها،حقوق و عوارض،معاف میباشد.
ماده 13 - -وظائف اداره پست صادرکننده
اداره پست صادرکننده،به منظور ارائه خدمات رضایت‌بخش به مشتریان،استانداردهای سرویس تصریح‌شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد.
ماده 14 - -انتقال حواله‌ها
1-مبادله حواله‌ها از طریق شبکه‌های الکترونیکی دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU(یا سایر سازمانها بر اساس مشخصات فنی مورد قبول ادارات ذی ربط صورت خواهد گرفت.
2-امنیت و کیفیت مبادلات باید توسط مشخصات فنی مربوط به شبکه‌های مورد استفاده یا با توافق دو جانبه بین ادارات صادرکننده و پرداختکننده ذی ربط تضمین گردد.
3-ادارات پست میتوانند نقل و انتقالات را از طریق فرمهای کاغذی طبق آیین‌نامه مبادله و با مرسولات پستی با اولویت ارسال نمایند.
4-ادارات پست جهت استفاده از سایر وسائل مبادله توافق میکنند.
ماده 15 - -رفتار در کشور مقصد
1-با نقل و انتقال‌های وارده،طبق مقررات و قوانین کشور مقصد رفتار خواهد شد.
2-به طور کلی حقوق متعلقه به سرویس در کشور مقصد،توسط گیرنده(ذی نفع)پرداخت خواهد شد.با این وجود،این حقوق و نرخها از فرستنده قابل دریافت بوده و طبق توافق دو جانبه به اداره پست کشور مقصد،تخصیص خواهد یافت.
ماده 16 - -حق الزحمه اداره پست پرداختکننده
1-اداره پست پرداختکننده برای هر نقل و انتقال،پرداخت نرخی را درخواست میکند. این هزینه از حساب ذی نفع(دریافتکننده)برداشت و یا این عملیات توسط اداره پست پرداختکننده از طریق حساب رابط آنها انجام میشود.
2-به انتقالات وجوهی که به صورت رایگان انجام میشود،هیچ‌گونه حق الزحمه‌ای تعلق نمیگیرد.
3-با توافق ادارات پست ذی ربط،انتقال وجوه کمکی معاف از نرخها،حقوق و عوارض، توسط ادارات پست صادرکننده از حق الزحمه معاف میشوند.
ماده 17 - -تعهدات اداره پست پرداختکننده
اداره پست پرداختکننده به منظور ارائه خدمات رضایت‌بخش به مشتریان،استانداردهای سرویس تصریح‌شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد.

فصل چهارم‌حسابهای رابط،حسابهای ماهانه،مطالبه‌نامه‌ها و مسؤولیت

ماده 18 - -روابط مالی بین ادارات پست شرکتکننده
1-ادارات پست در زمینه روشهای فنی مورد استفاده در تسویه حسابهای بدهی با یکدیگر توافق خواهند کرد.
2-حسابهای رابط.
1-2-به عنوان یک قاعده کلی در جایی که ادارات پست،دارای سرویس جایرو(جاری پستی) هستند،هریک امکان افتتاح حسابی تحت عنوان حساب رابط به نام طرف مقابل را دارا میباشند. حساب مربوط،ابزاری برای بدهیها و وجوه مورد مطالبه دو جانبه است،که به دلیل مبادله در سرویس حوالجات و انتقالها و یا هرگونه عملیات در این ارتباط ایجاد گردیده است.
2-2-در صورتی که اداره پست کشور مقصد دارای سیستم جایرو(جاری پستی)نباشد حساب رابط را میتوان با اداره پست دیگری افتتاح نمود.
3-2-ادارات پست از طریق موافقتنامه چند جانبه میتوانند،جهت تسویه حساب مبادلات مالی خود به توافق برسند.
4-2-چنانچه بدهی حساب رابط بیش از بستانکار آن باشد،بهره کمی که نرخ آن در آیین‌نامه تصریح گردیده بر بدهی حسابها تعلق خواهد گرفت.
5-2-محاسبه بهره متعلقه به مانده حساب واریز شده،به حساب رابط،مجاز خواهد بود.
3-حسابهای ماهانه.
1-3-در صورت نبود حسابهای رابط،هر اداره پست پرداختکننده،برای هر اداره پست صادرکننده حساب ماهانه‌ای تهیه و تنظیم میکند که نشان‌دهنده مبالغ پرداختی حوالجات پولی میباشد.حسابهای ماهانه در فواصل معین در یک حساب پایاپایی کلی گنجانده میشود که تراز مربوطه را تعیین میکند.
2-3-تسویه حسابها بدون حساب پایاپایی )Offsetting( ،بر اساس حسابهای ماهانه نیز انجام میشود.
4-هیچ اقدام یک طرفه‌ای مانند اجازه دیرکرد پرداخت،ممنوعیت نقل و انتقال و غیره از شرایط این ماده و مقررات آیین‌نامه ناشی از آن،قابل اعراض نمیباشد.
ماده 19 - -مطالبه‌نامه‌ها
1-مطالبه‌نامه‌ها در یک دوره شش‌ماهه از روز بعد از روز انتقال یا پست کردن حواله پولی پستی پذیرفته خواهد شد.
2-ادارات پست،حق دریافت هزینه‌های مطالبه‌نامه‌ها را در مورد آن حواله پستی یا اقلام انتقالی خواهند داشت.
ماده 20 - -مسؤولیت
1-اصل و حدود مسؤولیت.
1-1-ادارات پست،تا زمانی که حواله به موقع و به درستی پرداخت،یا حساب ذی نفع بستانکار شود، مسؤول مبالغ پرداختی در باجه‌ها یا مبالغ بدهکار شده از حساب فرستنده )payer( میباشند.
2-1-ادارات پست مسؤول ارائه مندرجات اشتباهی میباشند،که منجر به عدم پرداخت یا بروز اشتباه در نقل و انتقال وجوه میشود.مسؤولیت در مورد اشتباهات مربوط به تسعیر و نقل و انتقال نیز تعمیم مییابد.
3-1-ادارات پستی در موارد زیر از هرگونه مسؤولیتی مبراء میباشند:
1-3-1-در صورت تأخیر در نقل و انتقال،ارسال یا پرداخت اسناد و حواله‌ها.
2-3-1-هنگامیکه در اثر خرابی اسناد و مدارک اداری به واسطه حوادث غیر مترقبه (فورس ماژور)ادارات قادر به انتقال وجوه نبوده،به شرطی که دلیل مسؤولیت آنها به نحو دیگری قابل تعبیر نباشد.
3-3-1-هنگامیکه پرداختکننده(فرستنده)در مهلت تعیین‌شده در ماده (19)هیچ مطالبه‌نامه‌ای تنظیم نکرده باشد.
4-3-1-هنگامیکه مدت قانونی حواله‌ها در کشور صادرکننده منقضی شده باشد.
4-1-در صورت بازپرداخت،مبلغ بازپرداختی به فرستنده،به هر دلیل و علتی،نباید از مبلغ واریزی یا مبلغ بدهکار حساب نامبرده بیشتر باشد.
5-1-ادارات پست میتوانند در مورد اعمال شرایط گسترده‌تر مسؤولیت،مطابق با نیازهای سرویسهای داخلی فیمابین توافق نمایند.
6-1-شرایط اعمال اصل مسؤولیت و به ویژه مسائل مربوط به تعیین مسؤولیت،پرداخت مبالغ بدهی،پژوهش‌خواهی،مدت پرداخت و مقررات مربوط به بازپرداخت به ادارات پرداختکننده غرامت، از جمله موارد مذکور در آیین‌نامه است.

فصل پنجم‌شبکه‌های الکترونیکی

ماده 21 - -مقررات کلی
1-ادارات پست میتوانند جهت نقل و انتقالات مالی الکترونیکی از شبکه الکترونیکی اتحادیه جهانی پست )UPU( و یا هر شبکه‌ای که بتواند این نقل و انتقالات را به سریعترین، مطمئن‌ترین و ایمن‌ترین وجهی انجام دهد استفاده نمایند.
2-سرویسهای مالی پستی الکترونیکی اتحادیه جهانی پست )UPU( باید بین ادارات پست و بر اساس توافق دو جانبه برقرار شود.قوانین و مقررات اجرائی سرویسهای مالی پستی الکترونیکی باید طبق مقررات مندرج در احکام اتحادیه باشد.

فصل ششم‌مقررات متفرقه

ماده 22 - -چگونگی افتتاح حساب جاری پستی(جایرو)در خارج از کشور
1-در زمان افتتاح حساب جاری پستی(جایرو)یا دیگر حسابها در خارج از کشور و یا استفاده از سرویسهای مالی برون مرزی،کلیه سازمانهای ذی ربط موظف به همکاری و تسهیل امور مربوط به این حسابها و سرویس‌ها میباشند.
2-طرفهای قراردادهای منعقده در این خصوص میتوانند در مورد همکاریها و جزئیات عملکردی و هزینه‌های مربوطه به طور دو جانبه توافق نمایند.

فصل هفتم‌مقررات نهایی

ماده 23 - -مقررات نهایی
1-در صورت لزوم،قوانین و مقررات مندرج در قرارداد پستی جهانی(کنوانسیون)در مورد کلیه مواردی که صراحتا در موافقتنامه حاضر ذکر نشده،قابل اعمال خواهد بود.
2-ماده (4)اساسنامه،در مورد موافقتنامه حاضر،قابل اعمال نیست.
3-شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به موافقتنامه حاضر و آیین‌نامه.
1-3-پیشنهادهای ارائه‌شده به کنگره،مربوط به موافقتنامه حاضر،در صورتی جنبه اجرائی پیدا میکند که توسط اکثریت کشورهای عضو و صاحب رأی ملحق‌شده به موافقتنامه،تصویب شود. حداقل نصف کشورهای عضو رأیدهنده حاضر در کنگره،باید به هنگام اخذ رأی حاضر باشند.
2-3-پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه اجرائی موافقتنامه حاضر،در صورتی جنبه اجرائی پیدا میکند که توسط اکثریت اعضاء شورای بهره‌برداری پستی،ملحق شده به موافقتنامه و دارای حق رأی تصویب شود.
3-3-پیشنهادهای ارائه‌شده بین دو کنگره،مربوط به موافقتنامه حاضر،برای اجرائی شدن باید آراء زیر را کسب نماید:
1-3-3-دو سوم آراء،حداقل نصف کشورهای عضو ملحق شده به موافقتنامه حاضر که حق رأی دارند و در رأیگیری شرکت نموده‌اند،در صورتی که موضوع مربوط به افزودن مقررات جدید باشد؛
2-3-3-اکثریت آراء،حداقل نصف کشورهای عضو ملحق شده به موافقتنامه حاضر که حق رأی دارند و در رأیگیری شرکت نموده‌اند،در صورتی که موضوع مربوط به اصلاح قوانین و مقررات موافقتنامه حاضر باشد؛
3-3-3-اکثریت آراء،در صورت ارتباط موضوع با تفسیر مقررات موافقتنامه حاضر.
4-3-صرف نظر از مقررات مندرج در بند 1-3-3،در صورت مغایرت قوانین و مقررات داخلی کشورها با مورد الحاقی پیشنهادی،هر کشور مختار است،مراتب را به صورت کتبی به مدیر کل دفتر بین‌الملل،اطلاع داده و خاطرنشان نماید که پذیرش این مورد الحاقی،در نود روز آینده از تاریخ صدور یادداشت مربوط به الحاقیه مذکور برای آن کشور امکان ندارد.
4-موافقتنامه حاضر از اول ژانویه سال 2006 میلادی قابل اجراء و تا به اجراء درآمدن احکام کنگره بعدی معتبر خواهد بود.
نمایندگان تام الاختیار دولتهای کشورهای متعاهد،موافقتنامه حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء کرده که نسخه مذکور در نزد مدیر کل دفتر بین‌الملل باقی میماند.
یک نسخه از این موافقتنامه توسط دفتر بین‌الملل اتحادیه جهانی پست )UPU( در اختیار کشورهای عضو قرار میگیرد.
2(4)