«دستورالعمل ماده 15 اصلاحی آیین‌نامه اجرائی بند الف ماده 131 برنامه چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»
مصوب 1388/4/31 رئیس قوه قضائیه
فصل اول:کلیات
فصل دوم:اسناد و اوراق پرونده‌های ضروری
الفکیفری:
1-جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات،قطع عضو یا حبس ابد است.
2-کلیه جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی و محاربه یا افساد فی الارض.
3-توهین به مقام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری.
4-توطئه علیه جمهوری اسلامی ایران یا اقدام مسلحانه و ترور و تخریب به منظور مقابله با نظام و جاسوسی.
5-جرائمی که مجازات قانونی آنها 10 سال حبس و بالاتر میباشد.
6-مصادره اموال و پرونده‌های اصل 49 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
7-اخلال در نظام اقتصادی کشور بر اساس ماده یک قانون مذکور.
8-جرائم مطبوعاتی و سیاسی.
9-اعمال منافی عفت موجب حد.
ب‌حقوقی:
1-پرونده‌های انحصار وراثت.
2-پرونده‌های اثبات مالکیت.
3-پرونده‌های اثبات نسب.
4-پرونده‌های ابطال سند ثبتی.
5-پرونده‌های اثبات وقف.
6-پرونده‌های سرپرستی.
7-وصیت.
ج- در کلیه پرونده‌های بایگانی راکد که در متن دادخواست یا شکوائیه یا دادنامه صراحتا ذکر شده یا به نحوی اطلاع حاصل شود که یکی از طرفین پرونده از اعضاء مجمع تشخیص مصلحت نظام،شورای نگهبان،نمایندگان مجلس خبرگان و شورای اسلامی ملی و سنا،وزراء و معاونین آنها،رؤسای سه قوه،معاونان و مشاوران رؤسای سه قوه،سفراء،دادستان و رئیس دیوان محاسبات،دارندگان پایه‌های قضائی،استانداران،فرمانداران،شهرداران،افسران نظامی و انتظامی از درجه سرتیپ و بالاتر،مدیران کل اطلاعات استانها و مشاهیر کشوری میباشد.
تبصره 1- اسناد و اوراق پرونده‌های قضائی فوق الذکر پس از انقضاء مدت 30 سال به سند الکترونیکی تبدیل و سپس به سازمان اسناد و کتابخانه ملی منتقل خواهند شد.
تبصره 2- ملاک عناوین مجرمانه و مجازاتها بر اساس قوانین معتبر در زمان صدور رأی میباشد.
فصل سوم:پرونده‌های غیر ضروری
الف‌پرونده‌هایی که 2 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های خلافی.
-گواهی عدم سوءپیشینه.
ب‌پرونده‌هایی که 3 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های فحاشی.
-پرونده‌های رد اعسار.
-پرونده‌های قرار رد دفتر.
-پرونده‌های ترک انفاق.
-پرونده‌های رانندگی بدون پروانه.
ج‌پرونده‌هایی که 5 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های ایراد ضرب و جرح ساده(عمدی و غیر عمدی تا خمس دیه کامل).
-پرونده‌های صید غیر مجاز.
-پرونده‌های عدم صلاحیت دادگاه.
-بدل پرونده‌های موجود در بایگانی راکد.
-پرونده‌های توهین به مأمور دولت در حین انجام وظیفه.
-پرونده‌های شرب خمر.
-پرونده‌های نگهداری،حمل،ساخت و خرید و فروش مشروبات الکلی.
-پرونده‌های ولگردی.
-پرونده‌های قماربازی.
-پرونده‌های نگهداری و استفاده از تجهیزات دریافت ماهواره.
-پرونده‌های تخریب اموال خصوصی و دولتی.
-پرونده‌های مطالبه جهیزیه.
-پرونده‌های ازدواج مجدد.
-پرونده‌های طلاق.
-پرونده‌های عسر و حرج.
-پرونده‌های هتک حرمت.
-پرونده‌های دخالت در امور پزشکی.
-پرونده‌های الزام به تمکین.
-پرونده‌های ابطال دادخواست.
-پرونده‌های اجور معوقه.
-پرونده‌های تهمت و افتراء.
-پرونده‌های منع پیگرد.
-اظهارنامه‌ها.
-قرار عدم استماع.
-پرونده‌های موقوفی تعقیب.
-قرار رد دعوی.
-پرونده‌های قرار تأمین دلیل.
-پرونده‌های قرار تأمین خواسته.
-پرونده‌های تعدیل اجاره‌بها.
-پرونده‌های صدور چک بلامحل.
-پرونده‌های مطالبه وجه.
-پرونده‌های مطالبه مهریه.
دپرونده‌هایی که 10 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های سقط جنین.
-پرونده‌های قطع اشجار.
-پرونده‌های شهادت کذب.
-پرونده‌های سوءاستفاده و غصب عناوین دولتی.
-پرونده‌های فک پلمپ دوائر دولتی.
-پرونده‌های ورود ثالث.
-پرونده‌های تصرف عدوانی و مزاحمت.
-پرونده‌های اثبات زوجیت.
-پرونده‌های حکم رشد.
-پرونده‌های جبران ضرر و زیان ناشی از جرائم کیفری.
-پرونده‌های تعیین تکلیف و استرداد طفل(حضانت).
-پرونده‌های عبوردهندگان اشخاص غیر مجاز از مرز.
-پرونده‌های اخاذی.
-پرونده‌هایی که مجازات آنها صرفا انفصال از خدمات دولتی میباشد.
-پرونده‌های تخلیه محل‌های تجاری و مسکونی.
هپرونده‌هایی که 15 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های فسخ معامله.
-پرونده‌های قتل غیر عمد،شبه‌عمد و خطئی.
-پرونده‌های اختلاس،ارتشاء،جعل،تدلیس و کلاهبرداری.
-پرونده‌های جعل اسناد.
-پرونده‌های خرید و فروش اموال مسروقه.
-پرونده‌های ایراد ضرب و جرح منجر به نقص عضو و صدمه بدنی(عمدی و غیر عمدی با بیش از خمس دیه کامله).
-پرونده‌های سرقت موجب تعزیر.
-پرونده‌های جلب ثالث.
-پرونده‌های خیانت در امانت و تصرف غیر مجاز.
-پرونده‌های قذف.
-پرونده‌های قوادی.
-پرونده‌هایی که مجازات آنها تا 99 ضربه شلاق تعزیری یا تا ده میلیون ریال جزای نقدی یا تا یک سال حبس باشد.
-دعاوی مالی و غیر مالی که مشمول موارد ذکرشده در این دستورالعمل نگردد و جزء پرونده‌های ضروری نباشد.
وپرونده‌هایی که 20 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های فسخ صیغه.
-پرونده‌های قلع و قمع بنا.
-پرونده‌های ابطال و اصلاح شناسنامه.
-پرونده‌های الزام به تنظیم سند رسمی.
-پرونده‌های تعیین و نصب قیم.
-پرونده‌های ورشکستگی.
زپرونده‌هایی که 30 سال پس از مختومه شدن قابل امحاء میباشد:
-پرونده‌های تحریر ترکه.
-پرونده امور مربوط به غائب مفقودالاثر.
-کلیه دفاتر مراجع قضائی و شبه‌قضائی.
فصل چهارم:نحوه تشخیص اسناد و پرونده‌های مهم و ملی قوه قضائیه
تبصره- اسنادی که در رابطه با هریک از اشخاص و یا جریانهای مذکور باشد،تمام اوراق و اسناد آن باید به سند الکترونیکی تبدیل شود و هرگاه در سایر پرونده‌ها به مناسبتی سند و یا اسنادی در رابطه با اشخاص و جریانهای مطروحه وجود داشته باشد نیز به نحو فوق عمل خواهد شد.
این اصلاحیه دستورالعمل در چهار فصل،15 ماده ،3 تبصره و یک ضمیمه در تاریخ 1388/4/31 به تصویب رئیس قوه قضائیه رسید.2(2)